Bạn cần biết về viêm gan C và cách điều trị

Ths.BsCKII Nguyễn Văn Vỹ

Viêm gan siêu vi C là bệnh truyền nhiễm, chủ yếu ảnh hưởng đến gan, do siêu vi viêm gan C(HCV) gây ra.Bệnh thường không có triệu chứng, nhưng viêm mạn tính có thể dẫn đến mô sẹo ở gan và cuối cùng là xơ gan. Nhìn chung, triệu chứng của xơ gan biểu hiện rõ sau nhiều năm mắc phải. Trong một số trường hợp, bệnh nhân

xơ gan sẽ bị suy gan,ung thư gan hoặc giãn tĩnh mạch thực quản và giãn tĩnh mạch dạ dày có thể gây tử vong.HCV chủ yếu lây qua đường máu do tiêm chích ma túy, dụng cụ y khoa không đảm bảo vô khuẩn và tiêm truyền. Ước tính có 130–170 triệu người trên toàn thế giới bị viêm gan siêu vi C (hepatitis C virus). Giả thuyết về bệnh viêm gan siêu vi C (lúc đầu gọi là "không A không B") được đưa ra vào thập niên 70 và đến năm 1989 thì xác định là bệnh viêm gan siêu vi C . Hepatitis C chỉ có ở người và tinh tinh. Siêu vi tồn tại dai dẵng trong gan ở khoảng 85% bệnh nhân viêm gan C. Tình trạng viêm nhiễm dai dẵng có thể điều trị bằng thuốc: phác đồ điều trị chuẩn là kết hợp peginterferon và ribavirin, trong một số trường hợp dùng thêm hoặc boceprevir hoặctelaprevir. Nhìn chung, 50–80% bệnh nhân được điều trị lành bệnh. Những bệnh nhân chuyển sang xơ gan hoặc ung thư gan có lẽ cần phải ghép gan. Hepatitis C là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ghép gan dẫu rằng tái nhiễm siêu vi C sau cấy ghép thường xảy ra. Hiện vẫn chưa có vắc xin phòng ngừa viêm gan siêu vi C

Điều trị

HCV gây viêm mạn ở 50–80% số người bị nhiễm. Khoảng 40-80% trong số viêm mạn này sạch siêu vi khi được điều trị. Rất ít trường hợp sạch vi rút mà không phải điều trị.Bệnh nhân viêm gan C mạn được khuyên tránh rượu và thuốc có hại cho gan, và tiêm vắc xin ngừa viêm gan A và viêm gan B. Những bệnh nhân viêm gan C bị xơ gan nên kiểm tra siêu âm để tìm ung thư biểu mô tế bào gan .

Nhìn chung, nên điều trị những bệnh nhân đã được xác định có bất thường về gan do nhiễm HCV. (Tính đến 2010), việc điều trị bao gồm kết hợp pegylated interferon alpha và thuốc kháng siêu vi ribavirin trong thời gian 24 hoặc 48 tuần, tùy vào genotype của HCV. Khi được kết hợp với ribavirin, pegylated interferon-alpha-2a có lẽ tốt hơn pegylated interferon-alpha-2b, mặc dù bằng chứng không mạnh mẽ. Từ 50 đến 60% bệnh nhân điều trị cho thấy có kết quả tốt. Kết hợp hoặc boceprevir hoặc telaprevir với ribavirin và peginterferon alfa giúp tăng cường đáp ứng chống siêu vi đối với viêm gan C genotype 1. Việc điều trị thường có tác dụng phụ, với nửa số bệnh nhân có triệu chứng giống cúm và 1/3 gặp vấn đề về cảm xúc. Điều trị trong 6 tháng đầu có hiệu quả hơn so với khi viêm gan C chuyển sang mạn tính. Nếu mới bị nhiễm và không hết siêu vi sau 8 đến 12 tuần thì được khuyến cáo điều trị pegylated interferon trong 24 tuần. Ở những người bị